Ik heb door zestien landen gereisd in coronatijd en Nederland is echt het enige land waar ze van die lullige, pedante en kinderachtige bordjes langs de weg zetten, bordjes in de trant ‘Corona, dat lossen we samen wel op’. Nee serieus, nergens was langs de wegen ook maar iets van corona te merken. En hoewel ik geen televisie kijk denk ik ook dat nergens de journaaluitzendingen zo dystopisch zijn ingedeeld als in ons landje. Gister gebeurde er iets heel bijzonders, Eline Roebers versloeg een russisch grootmeester en won een internationaal toernooi met een prachtig spel:
Wat zou de hersenen substantieler verbeteren, het lezen van grote literatuur of het leren schaken op niveau? Het is ergens appels met peren vergelijken, maar ik kom toch al vrij snel tot de conclusie dat de meter richting het schaakspel wijst.
Het wonderlijke fenomeen van de ‘afgifte van intelligentie’ dat ik in de Piranha besprak heb je bij het schaken natuurlijk niet, schaken is rationeler, basaler, autonomer ook zou ik zeggen. Deze monarchistische propaganda behoort toch wel tot een der wonderlijkste uitvindingen der mensheid, en me de koppijn heugende die een bepaald toernooi me op 11 jarige leeftijd opleverde was ik als niet was gaan schaken misschien wel zo’n verschrikkelijk geslaagd mens geworden met een fijne betrekking en had u nooit meer van me gehoord. Soit, u leest dit, ik was de pineut, ik werd kapotgeschaakt.
Ik weet nog dat ik op een van die toernooien destijds zo’n plastic PVC buis had gewonnen waar je pijltjes mee kon schieten, een sjieke met zo’n trechter voor je mond. Ik dwaal af, we hadden het over wat nu eigenlijk echt goed is voor de hersenen.
Schaken, lezen, en diverse paddenstoelen eten. Een van de meest rare ervaringen die ik heb is een herinnering: ik herinner me de smaak en de textuur van het eten van rauwe Lion’s Mane. Heerlijk, maar ik heb echt geen flauw benul waar die herinnering origineert. Maar van Lion’s Mane ben ik een onverdroten fan, op den duur kun je dat hele kleine stukje extra helderheid en scherpte niet meer missen.
Er was iets in de jaren zeventig dat ons massaal tot schaken dreef – was het de koude oorlog? Of was het de utopie van de eeuwige vooruitgang, die toen nog als een heel langzaam smeltende suikerspin over ieders lippen hing? Hemeltjelief, wat vreemd eigenlijk dat die nare koude oorlog zo utopisch was vergeleken bij de huidige tijd.
Net dat ene kleine beetje extra scherpte kan echt belangrijker zijn dan het lijkt.
Wat een vreemde tijd – kreeg je in de jaren tachtig en negentig constant om de oren dat de overheid geen sinterklaas zou zijn, nu smijten ze met geld alsof het niet op kan, allemaal op conto van de kleinkinderen waarin ze schijnbaar niet meer kunnen geloven.
Apocalyptisch denken is gevaarlijk. Nee, niet voor jezelf natuurlijk. Maar wel voor de rest van de planeet. Torenhoge rekeningen naar de toekomst schuiven is niets dan ‘na ons de zondvloed’. En de uiterst gevaarlijk banding waarmee men alles tot de verkeerde probleemaanpak reduceert (tegen klimaatverandering vechten in plaats van voor biodiversiteit, vleesindustrie handhaven en alles met geknoei met cijfertjes oplossen) – het doet me denken aan een pizzeria in Pitigliano, waar we te horen kregen dat we binnen moesten afrekenen. Binnen zat een man aan een balie met liefst veertig rekenmachientjes voor zich. De pizza’s bleken duur uit te vallen na het verward aanslaan van allerlei rekenapparaten. Een leuk stukje theater, zo aandoenlijk dat je denkt, ach, dat was de vijf euro extra toch eigenlijk waard. Ik vrees dat we dat over een jaar of 10 over de huidige politici niet zullen denken.
