In Duitsland werd een concert gecancelled in Hannover van Ronja Maltzahn omdat de organisator plots in de gaten kreeg dat ze dreadlocks had, en een witte persoon met dreadlocks, dat mag niet in zijn of haar wereldbeeld. Dat zou vallen onder de term culturele toe-eigening zo liet de organisatie ook na de mediarel nog op de website weten, daarmee blijk gevend van bijzonder weinig bewustzijn van wat culturele toe-eigening echt in wezen is.
Neem mij bijvoorbeeld. Ik gebruik al een goed deel van mijn leven een filosofisch-magisch systeem dat in elkaar is gezet door Tolteek indianen en Azteken. Wat een doorsnee witte mijnheer zou doen is zo’n systeem opzuigen, er nieuwe etiketjes op plakken en het opnieuw doorverkopen als een eigen product.
Dat is culturele toe-eigening en het bestaat wel degelijk. Het is oneerlijk en oneervol – een beetje vergelijkbaar met plagiaat, je pronkt met andermans veren en noemt de bronnen niet. Hoe sympathiek Wim Hof ook mag zijn, hij heeft het ijsbaden niet uitgevonden, en zijn kennis is simpelweg een mengelmoes tussen Kneipp en wat oude ademtechnieken uit de Himalaya. Ik weet verder niet of Wim ergens ooit attributie naar die bronnen deed, maar ik ben het boek van Kneipp gaan lezen omdat ik zelf wel goed de bronnen van alles onderzoek en dat was voor mij een leerzame ervaring.
De kennis die ik gebruik is niet ontwikkeld door witte mensen. Dat is ook precies wat mij in mijn tienerjaren wist raken – deze kennis is zo anders, het is een radicaal andere manier om onze werkelijkheid te benaderen, vanuit het idee van een verzamelpunt dat kan bewegen. Ik was enorm onder de indruk van de vernuftigheid en de spankracht van de beschreven filosofie, die ook wel de tovenaarsuitleg van de werkelijkheid heet. Dat was een uitleg die ik kon vatten en die me een daadwerkelijk idee gaf van hoe het universum om mij heen in elkaar stak, iets wat de verveelmachine die ze ‘school’ noemden mij nooit wist bieden. Leren om de verveling een gouden randje te beginnen zien – zo omschreef Nietzsche de school, volgens hem een instrument van de maatschappij om eindeloos ambtenaren mee te kweken.
Hoe komt het dat de Witte Universiteiten geen concurrentie hebben? Die concurrentie hebben ze hoogstpersoonlijk in de fik gestoken. De enorme bibliotheek van de Azteken ging in rook op, evenals de bibliotheek van Alexandrië. Een ongelofelijk smerige truc om een heel werelddeel op achterstand te zetten, en als mensen daar nog boos over zijn is dat volstrekt begrijpelijk. Culturele toe-eigening en heritage bestaan dus als fenomeen wel degelijk, en het eerlijk noemen van je inspiratiebronnen is het minste wat iedereen zou moeten en kunnen doen.
Ik groeide op met voornamelijk gekleurde helden, Prince, KRS-One – dat waren mijn rolmodellen. Wat echter een typische psyborg-fout zou zijn is me te gaan identificeren als een gekleurde man. Doen alsof ik een andere huidskleur heb omdat ik zwarte rolmodellen had is natuurlijk uit den boze – en zou me enkel hoongelach opleveren, maar het is niet wezenlijk anders dan op hoge poten beginnen eisen dat iedereen me anders zou moeten aanspreken op basis van mijn eigen drogdenkbeelden.
Dat is hier ook weer aan de hand. Want hoe kun je van een kapsel de bron noemen? Moet je die op je voorhoofd tatoeëren, dit kapsel is ooit begonnen in Jamaica? Overigens, het waren denk ik de Aboriginals die een claim op deze haardos kunnen leggen. Maar dit nieuwsbericht is dus weer een uitstekend voorbeeld van de psyborg-ziekte: geen verschil kunnen zien tussen psychologielaagje en werkelijkheid.
Het probleem is dat iedereen de oorsprong van de dreadlock wel weet. Het zou pas culturele toe-eigening zijn als de persoon in kwestie het een andere naam gaf, en deed alsof zij hoogstpersoonlijk de dreadlock heeft uitgevonden. DAT is culturele toe-eigening, en als je dus die term niet eens begrijpt dien je die niet in de mond te nemen, zeker niet als je er mensen mee begint discrimineren.
Voor gekleurde mensen is het al lastig genoeg de types van zich af te slaan die echt de boel vervalsen. Ik kan niet zien wie er achter deze ‘beslissing’ schuil ging, maar ik denk dat je vaak zult zien dat het bange witten mensen zijn wiens angstbeelden de werkelijkheid vervormen met onzin welke de boel enkel weet verstieren.
