Verstrengeling

Nog zo’n typisch kenmerk van de hersenziekte die ik al beschrijf in Waarover de piranha droomt in de limonadesloot: behalve een sterk tanende woordenschat en een denk-node die een steeds kleinere rol ging vervullen ten koste van de visuele cortex – de moderne mens heeft eigenlijk nauwelijks nog een functionerend evaluatie-circuit, en precies dat is weer de oorzaak van een constante behoefte aan aansturing van buitenaf (door Google, Amazon, etc.) – welnu, nog een typisch kenmerk is iets wat ik begripsverwarring en vervaging zal noemen.

Zo kende men vroeger de term ‘belangenverstrengeling’. Dat woord hoor je nooit meer, want de centrale heeft een veel beter woord voor je uitgevonden: de samenzweringstheorie. Als twee zakelijke entiteiten onderling afspraken maken die je niet met het blote oog kunt zien mag je daar niets over zeggen want dan ben je gestoord en mag niemand je nog serieus nemen. Of kun je soms bewijzen dat de supermarktgiganten afspraken met de ziekenhuizen hebben gemaakt en dat daarom de eetadviezen van de ziekenhuizen vol unilever producten staan, met de merknaam erbij? Een samenzwering! Kan toch ook gewoon toeval zijn? Kun je het bewijzen? 

Het woord ‘belangenverstrengeling’ werd door ons eigenlijk als niet zo nuttig ervaren. Het impliceert dat jij kunt bewijzen wat voor afspraken er zijn gemaakt. Dat het vroeger genoeg was om iets aannemelijk te maken, omdat men toen nog niet van de harde wetenschap was – wat haalden die primitieve mensen vroeger toch alfa en bètawetenschappen door elkaar! Tegenwoordig weten we beter, er bestaan helemaal geen alfawetenschappen, alles is keihard te meten, met multiple choice testjes bijvoorbeeld. 

Dusse, belangenverstrengeling, doe niet zo raar, kun je dat meten, welnee. Wat je wel kunt meten is factchecking. Dat Jansen en Jansen die factchecking van facebook financieren is dan weer een samenzweringstheorie, ja goed dat is wel zo maar jouw ideetje dat iets corrupt is omdat het is gefinancierd door een belanghebbende is gewoon, ja, hoe moeten we het zeggen. Het is onmeetbaar. 

We leven dus in een wereld waarin corruptie gewoon onwetenschappelijk wist worden, gelukkig maar. Dat onze onderzoeksjournalisten een samenzwering wisten aantonen tussen het OMT en testjesfabrikanten, tja, kunnen ze dat ook bewijzen met meetbare resultaten? Ja? Nou ik heb hier anders een lezersonderzoek dat iets heel anders weet bewijzen. 

Wat ik gestudeerd heb? Of ik toevallig een alfa ben die niet zo heel goed weet wat een bètawetenschap is en wat je wel en niet zou moeten meten en wat je juist aannemelijk moet maken???? Je klinkt raar, alsof je gelooft dat jouw studie beter was dan de mijne. 

Uit lezersonderzoekjes van mijn faculteit blijkt dat mensen onze studie als essentieel ervaren, en dat deze dus met name voortaan open mag blijven. Een keiharde meting, mijnheer. 

Ik ben al gevraagd voor het RIVM. 

Martijn Benders has published twenty-six books, eighteen of which are in Dutch. He has been named one of the greatest talents of his time by critics like Komrij and Gerbrandy. He has also written three philosophical works, one of which is in English about the Amanita Muscaria, the Fly Agaric. Publishing on the international stage of The Philosophical Salon, he has also gained international recognition as one of the most remarkable thinkers from the Netherlands.